Wycena przedsiębiorstw – proces polegający na określeniu wartości firmy w jednostkach pieniężnych.
W finansach, wycena jest to proces mający na celu określenie wartości składników majątkowych. Wycenie mogą podlegać m.in. papiery wartościowe (akcje, obligacje, opcje), całe przedsiębiorstwa, jak również wartości niematerialne i prawne np. patenty, znaki handlowe.
Podstawowe metody wyceny firmy (również spółek giełdowych) to:
- Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych inaczej zwana metodą DCF;
Powyższa metoda polega na oszacowaniu przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez firmę a następnie sprowadzeniu ich do wartości bieżącej, czyli zdyskontowaniu według odpowiedniego współczynnika dyskontującego. Po zsumowaniu zdyskontowanych przepływów pieniężnych otrzymuje się wartość firmy.
- Metoda porównawcza inaczej zwana metodą mnożnikową;
Metoda ta polega na określeniu wartości badanej firmy na podstawie wyceny porównywalnych firmy notowanych na giełdzie lub na podstawie transakcji kupna/sprzedaży podobnych firm na rynku niepublicznym.
- Modele opcyjne używane są do wyceny pewnych typów aktywów (np. opcji kupna, opcji sprzedaży), a także aktywów które zawierają część opcyjną. Modele te wykorzystują złożone narzędzia matematyczne. Najbardziej popularnym modelem jest model wyceny opcji Blacka-Scholesa.
Przy wycenie często wyróżnia się kilka określeń na wartość aktywa czy pasywa: m.in. wartość rynkowa, godziwa wartość rynkowa czy wartość wewnętrzna. Przykładowo, jeśli inwestor obliczy wartość wewnętrzną przy użyciu modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych, i ta wartość będzie wyższa niż wartość rynkowa, wtedy analityk rekomenduje aby taką akcję kupić.
Sposób wyceny przedsiębiorstw zależy głównie od celu, dla którego wycenę się przeprowadza, choć nie można też zapominać, że sposób wyceny zależy również od dostępności danych, stanu gospodarki czy samej spółki . Metody majątkowe używane są głównie podczas rozstrzygania spraw sądowych, ze względu na fakt słabej znajomości finansów przez prawników, a także przez audytorów, ze względu. Metody porównawcze znajdują zastosowanie w wycenach analityków giełdowych w funduszach powierniczych, ale także w bankowości inwestycyjnej przy wycenie spółek w czasie transakcji fuzji i przejęć. Metody dochodowe, jak DCF, używa się w podobnych zastosowaniach co metody porównawcze, z tą różnicą, że traktuje się je raczej jako uwiarygodnienie wyceny otrzymanej metodą porównawczą. Metody mieszane powstają głównie z połączenia metody dochodowej i porównawczej (obliczanie wartości rezydualnej w modelu DCF za pomocą metody mnożnikowej).